Στην αίθουσα «Ανδρόγεω» στο Ηράκλειο Κρήτης πραγματοποιήθηκε στις 5-7-08 εκδήλωση των Οικολόγων Πράσινων Κρήτης με τίτλο «Ποιο είναι το μέλλον της γεωργίας;»
Ομιλητές ήταν οι Κ. Χαρτζουλάκης, γεωπόνος ερευνητής, διευθυντής του Ινστιτούτου Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς Χανίων, ο Μιχ. Κουλουρούδης, ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού ΔΗΩ και από τα παλιότερα στελέχη του κινήματος της οικολογικής γεωργίας στην Ελλάδα, και ο Δημ. Χρυσαφίδης, δρ. χημικός, με ειδίκευση στη χημεία τροφίμων. Παρευρέθηκαν αρκετοί πολίτες, κυρίως γεωπόνοι και μέλη οικολογικών οργανώσεων.
Ο κ. Χαρτζουλάκης παρουσίασε το θέμα της κλιματικής αλλαγής του πλανήτη και περιέγραψε τη σημερινή κατάσταση και τα πιθανά σενάρια. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην επίδραση των κλιματικών αλλαγών στη γεωργία, που κατά περιοχή μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρές δυσκολίες σε υπάρχουσες καλλιέργειες (ήδη δημιουργούνται με τα ακραία καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο), ενώ ίσως ευνοηθούν κάποιες νέες καλλιέργειες. Για παράδειγμα, η αύξηση της θερμοκρασίαςπροκαλεί μεγαλύτερη έλλειψη νερού σε ορισμένα μέρη όπως η Κρήτη και τα άλλα παράλια της Μεσογείου, μεγαλύτερες εντομολογικές προσβολές στις καλλιέργειες και ίσως μικρότερες προσβολές από κάποιες μυκητολογικές ασθένειες (π.χ. περονόσπορος).
Ίσως απαιτηθεί η μείωση των αρδευόμενων καλλιεργειών σε τέτοιες περιοχές και η αντικατάστασή τους με ξηρικές. Αντίστοιχα, οι υφιστάμενες καλλιέργειες του νότου ίσως μπορέσουν να καλλιεργηθούν σε πιο βόρεια πλάτη, που πλέον θα έχουν ψηλότερη θερμοκρασία με σχετική επάρκεια νερού.
Τόνισε ιδιαίτερα τον κίνδυνο της ερημοποίησης που απειλεί όλες τις χώρες τις Μεσογείου. Πέρα από τις συνεχώς μειούμενες βροχοπτώσεις, σημαντικό ρόλο παίζουν οι ακολουθούμενες καλλιεργητικές πρακτικές, που μπορεί να συντελέσουν σε σοβαρή υποβάθμιση η του εδάφους εξ αιτίας διάβρωσης ή αλάτωσης, αν δεν είναι οι σωστές. Τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν πολλές και στην Κρήτη. Αναφέρθηκε στα πορίσματα έρευνας που έγινε στο ν. Χανίων στα πλαίσια διεθνούς προγράμματος, που αφορούσε την εκτίμηση κινδύνου ερημοποίησης στη ζώνη καλλιέργειας της ελιάς στην επαρχία Κισσάμου Χανίων.
Ο κ. Κουλουρούδης αναφέρθηκε στη σημασία της ανάπτυξης της Οικολογικής Γεωργίαςστην Ελλάδα. ως απάντηση στα προβλήματα της παγκοσμιοποίησης και της παρακμής του ελληνικού γεωργικού τομέα. Τόνισε πως υπάρχει ανάγκη για αλλαγή του κυρίαρχου μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης παγκοσμίως, γιατί γίνεται κατασπατάληση πόρων. Υποστήριξε ότι είναι εφικτό να μπει στόχος για 50% βιοκαλλιεργούμενης έκτασης στην Ελλάδα στις επόμενες δεκαετίες. Δήλωσε πως οι επιδοτήσεις πρέπει να πάψουν να δίνονται (και στους βιοκαλλιεργητές) ως εισοδηματική ενίσχυση και να συνδεθούν με την ποιοτική βελτίωση της καλλιέργειας.
Δυστυχώς, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και γενικότερα η πολιτική ηγεσία δεν έχουν δώσει την πρέπουσα σημασία, παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες και τα μεγάλα λόγια. Υπάρχει για παράδειγμα, πολύ σοβαρό έλλειμμα στον τομέα της εκπαίδευσης αγροτών στη βιοκαλλιέργεια. Ενώ και τα πανεπιστήμια έχουν ελάχιστα σχετικά μαθήματα.
Ο κ. Χρυσαφίδης ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει να είμαστε επίμονα αρνητικοί στην χρήση των φυτοφαρμάκων. Αναφερόμενος στη μεθοδολογία θέσπισης των ανώτατων επιτρεπτών ορίων υπολειμμάτων αγροχημικών και άλλων ουσιών στα τρόφιμα στην Ε.Ε. έθεσε υπό κρίση την αξιοπιστία της και επεσήμανε τις αδυναμίες που υπάρχουν. Αναφέρθηκε επίσης σε προβλήματα που παρουσιάζονται στην Ελλάδα σχετικά με τους ελέγχους των επισημάνσεων των τροφίμων και των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων όπως είναι η σύγχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ των υπηρεσιών που ασχολούνται με τους ελέγχους. Τέλος αναφέρθηκε στον ρόλο των ΜΜΕ τα οποία προβάλουν με υπερβολικό τρόπο μερικά διατροφικά σκάνδαλα, αλλά αδιαφορούν για άλλα, συχνά πιο σημαντικά, διατροφικά θέματα.
Ακολούθησε αρκετά ζωηρή συζήτηση με τους ομιλητές και παρεμβάσεις από τους παρευρισκομένους. Αναφέρθηκε πως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα για τους παραγωγούς είναι η αδυναμία πώλησης των προϊόντων τους σε αξιοπρεπείς τιμές (ακόμα και οι βιοκαλλιεργητές πολλές φορές αντιμετωπίζουν πρόβλημα). Τονίστηκε το πρόβλημα της άθλιας διαχείρισης των νερών στην Κρήτη. (διαμάχες, σπατάλες, τεράστια φράγματα κ.λπ.). Ο τουρισμός αναπτύσσεται στην Κρήτη και αλλού εις βάρος της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, που φθίνει. Αθρόες εισαγωγές φρούτων και άλλων αγροτικών προϊόντων από πολύ μακρινές χώρες γίνονται στην Ελλάδα, ενώ αυτά θα μπορούσαν να παράγονται εδώ. Ειπώθηκε πως η ανάπτυξη –ακόμα και βιολογικών ποιοτικών προϊόντων- γίνεται με άνισο τρόπο, συχνά με τη μορφή επιχειρήσεων που διαθέτουν τα ανάλογα μεγάλα κεφάλαια, ενώ πιέζονται οι πολλοί μικροπαραγωγοί. Ειπώθηκε ακόμη πως το ζητούμενο δεν είναι μόνο η παράθεση των προβλημάτων και η επίλυση επί μέρους τεχνικών ζητημάτων, αλλά η προσπάθεια προώθησης μιας εναλλακτικής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης τοπικής ανάπτυξης.
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΚΡΗΤΗΣ
ecogreenscrete@gmail.com • http://ecogreens-crete.blogspot.comΟμιλητές ήταν οι Κ. Χαρτζουλάκης, γεωπόνος ερευνητής, διευθυντής του Ινστιτούτου Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς Χανίων, ο Μιχ. Κουλουρούδης, ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού ΔΗΩ και από τα παλιότερα στελέχη του κινήματος της οικολογικής γεωργίας στην Ελλάδα, και ο Δημ. Χρυσαφίδης, δρ. χημικός, με ειδίκευση στη χημεία τροφίμων. Παρευρέθηκαν αρκετοί πολίτες, κυρίως γεωπόνοι και μέλη οικολογικών οργανώσεων.
Ο κ. Χαρτζουλάκης παρουσίασε το θέμα της κλιματικής αλλαγής του πλανήτη και περιέγραψε τη σημερινή κατάσταση και τα πιθανά σενάρια. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην επίδραση των κλιματικών αλλαγών στη γεωργία, που κατά περιοχή μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρές δυσκολίες σε υπάρχουσες καλλιέργειες (ήδη δημιουργούνται με τα ακραία καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο), ενώ ίσως ευνοηθούν κάποιες νέες καλλιέργειες. Για παράδειγμα, η αύξηση της θερμοκρασίαςπροκαλεί μεγαλύτερη έλλειψη νερού σε ορισμένα μέρη όπως η Κρήτη και τα άλλα παράλια της Μεσογείου, μεγαλύτερες εντομολογικές προσβολές στις καλλιέργειες και ίσως μικρότερες προσβολές από κάποιες μυκητολογικές ασθένειες (π.χ. περονόσπορος).
Ίσως απαιτηθεί η μείωση των αρδευόμενων καλλιεργειών σε τέτοιες περιοχές και η αντικατάστασή τους με ξηρικές. Αντίστοιχα, οι υφιστάμενες καλλιέργειες του νότου ίσως μπορέσουν να καλλιεργηθούν σε πιο βόρεια πλάτη, που πλέον θα έχουν ψηλότερη θερμοκρασία με σχετική επάρκεια νερού.
Τόνισε ιδιαίτερα τον κίνδυνο της ερημοποίησης που απειλεί όλες τις χώρες τις Μεσογείου. Πέρα από τις συνεχώς μειούμενες βροχοπτώσεις, σημαντικό ρόλο παίζουν οι ακολουθούμενες καλλιεργητικές πρακτικές, που μπορεί να συντελέσουν σε σοβαρή υποβάθμιση η του εδάφους εξ αιτίας διάβρωσης ή αλάτωσης, αν δεν είναι οι σωστές. Τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν πολλές και στην Κρήτη. Αναφέρθηκε στα πορίσματα έρευνας που έγινε στο ν. Χανίων στα πλαίσια διεθνούς προγράμματος, που αφορούσε την εκτίμηση κινδύνου ερημοποίησης στη ζώνη καλλιέργειας της ελιάς στην επαρχία Κισσάμου Χανίων.
Ο κ. Κουλουρούδης αναφέρθηκε στη σημασία της ανάπτυξης της Οικολογικής Γεωργίαςστην Ελλάδα. ως απάντηση στα προβλήματα της παγκοσμιοποίησης και της παρακμής του ελληνικού γεωργικού τομέα. Τόνισε πως υπάρχει ανάγκη για αλλαγή του κυρίαρχου μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης παγκοσμίως, γιατί γίνεται κατασπατάληση πόρων. Υποστήριξε ότι είναι εφικτό να μπει στόχος για 50% βιοκαλλιεργούμενης έκτασης στην Ελλάδα στις επόμενες δεκαετίες. Δήλωσε πως οι επιδοτήσεις πρέπει να πάψουν να δίνονται (και στους βιοκαλλιεργητές) ως εισοδηματική ενίσχυση και να συνδεθούν με την ποιοτική βελτίωση της καλλιέργειας.
Δυστυχώς, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και γενικότερα η πολιτική ηγεσία δεν έχουν δώσει την πρέπουσα σημασία, παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες και τα μεγάλα λόγια. Υπάρχει για παράδειγμα, πολύ σοβαρό έλλειμμα στον τομέα της εκπαίδευσης αγροτών στη βιοκαλλιέργεια. Ενώ και τα πανεπιστήμια έχουν ελάχιστα σχετικά μαθήματα.
Ο κ. Χρυσαφίδης ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει να είμαστε επίμονα αρνητικοί στην χρήση των φυτοφαρμάκων. Αναφερόμενος στη μεθοδολογία θέσπισης των ανώτατων επιτρεπτών ορίων υπολειμμάτων αγροχημικών και άλλων ουσιών στα τρόφιμα στην Ε.Ε. έθεσε υπό κρίση την αξιοπιστία της και επεσήμανε τις αδυναμίες που υπάρχουν. Αναφέρθηκε επίσης σε προβλήματα που παρουσιάζονται στην Ελλάδα σχετικά με τους ελέγχους των επισημάνσεων των τροφίμων και των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων όπως είναι η σύγχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ των υπηρεσιών που ασχολούνται με τους ελέγχους. Τέλος αναφέρθηκε στον ρόλο των ΜΜΕ τα οποία προβάλουν με υπερβολικό τρόπο μερικά διατροφικά σκάνδαλα, αλλά αδιαφορούν για άλλα, συχνά πιο σημαντικά, διατροφικά θέματα.
Ακολούθησε αρκετά ζωηρή συζήτηση με τους ομιλητές και παρεμβάσεις από τους παρευρισκομένους. Αναφέρθηκε πως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα για τους παραγωγούς είναι η αδυναμία πώλησης των προϊόντων τους σε αξιοπρεπείς τιμές (ακόμα και οι βιοκαλλιεργητές πολλές φορές αντιμετωπίζουν πρόβλημα). Τονίστηκε το πρόβλημα της άθλιας διαχείρισης των νερών στην Κρήτη. (διαμάχες, σπατάλες, τεράστια φράγματα κ.λπ.). Ο τουρισμός αναπτύσσεται στην Κρήτη και αλλού εις βάρος της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, που φθίνει. Αθρόες εισαγωγές φρούτων και άλλων αγροτικών προϊόντων από πολύ μακρινές χώρες γίνονται στην Ελλάδα, ενώ αυτά θα μπορούσαν να παράγονται εδώ. Ειπώθηκε πως η ανάπτυξη –ακόμα και βιολογικών ποιοτικών προϊόντων- γίνεται με άνισο τρόπο, συχνά με τη μορφή επιχειρήσεων που διαθέτουν τα ανάλογα μεγάλα κεφάλαια, ενώ πιέζονται οι πολλοί μικροπαραγωγοί. Ειπώθηκε ακόμη πως το ζητούμενο δεν είναι μόνο η παράθεση των προβλημάτων και η επίλυση επί μέρους τεχνικών ζητημάτων, αλλά η προσπάθεια προώθησης μιας εναλλακτικής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης τοπικής ανάπτυξης.
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΚΡΗΤΗΣ
Ακολουθούν φωτογραφίες:
Ο κ. Χαρτζουλάκης, ο κ. Κουλουρούδης και ο κ. Χρυσαφίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου